<<<powrót
Rozporządzenie Ministra
Środowiska
z dnia 24 marca 2003 r.
w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji
i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów
(Dz. U. z dnia 10 kwietnia 2003 r.)
§ 1. Wymagania dotyczące
lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia składowiska odpadów zapewniają
bezpieczne dla zdrowia ludzi i dla środowiska składowanie odpadów, a w
szczególności zapobiegają zanieczyszczeniu wód powierzchniowych i podziemnych,
gleby i ziemi oraz powietrza.
§ 2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do warunków technicznych
budowy i eksploatacji składowisk odpadów w górotworze, w tym w podziemnych
wyrobiskach górniczych, których budowę i eksploatację regulują przepisy
prawa geologicznego i górniczego.
§ 3. 1. Składowiska odpadów niebezpiecznych oraz składowiska odpadów innych
niż niebezpieczne i obojętne nie mogą być lokalizowane:
1) w strefach zasilania głównych i użytkowych zbiorników wód podziemnych
(GZWP, UZWP);
2) na obszarach otulin parków narodowych i rezerwatów przyrody;
3) na obszarach lasów ochronnych;
4) w dolinach rzek, w pobliżu zbiorników wód śródlądowych, na terenach
źródliskowych, bagiennych i podmokłych, w obszarach mis jeziornych i ich
strefach krawędziowych, na obszarach bezpośredniego bądź potencjalnego
zagrożenia powodzią w rozumieniu przepisów prawa wodnego;
5) w strefach osuwisk i zapadlisk terenu, w tym powstałych w wyniku zjawisk
krasowych, oraz zagrożonych lawinami;
6) na terenach o nachyleniu powyżej 10°;
7) na terenach zaangażowanych glacitektonicznie lub tektonicznie, poprzecinanych
uskokami, spękanych lub uszczelinowaconych;
8) na terenach wychodni skał zwięzłych porowatych, skrasowiałych i skawernowanych;
9) na glebach klas bonitacji I-II;
10) na terenach, na których mogą wystąpić deformacje ich powierzchni na
skutek szkód górniczych;
11) na obszarach ochrony uzdrowiskowej;
12) na obszarach górniczych utworzonych dla kopalin leczniczych;
13) na obszarach określonych w przepisach odrębnych.
2. Składowiska odpadów obojętnych nie mogą być lokalizowane na obszarach,
o których mowa w ust. 1 pkt 1-6 i 13.
3. Minimalna odległość składowiska odpadów niebezpiecznych lub składowiska
odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne od budynków mieszkalnych,
budynków zamieszkania zbiorowego i budynków użyteczności publicznej w
rozumieniu przepisów prawa budowlanego, mierzona od krawędzi kwatery składowiska
odpadów, ustalana jest zgodnie z raportem o oddziaływaniu składowiska
odpadów na środowisko.
§ 4. 1. Na obszarze planowanego składowiska odpadów i jego otoczenia przeprowadza
się badania hydrologiczne i geologiczne. Wyniki badań hydrologicznych
oraz wyniki badań geologicznych, wykonanych zgodnie z wymaganiami określonymi
w przepisach dotyczących projektu prac geologicznych, oraz opracowaną
dokumentację geologiczno-inżynierską i hydrogeologiczną, zgodną z wymaganiami
określonymi w przepisach dotyczących dokumentacji geologiczno-inżynierskiej
i hydrogeologicznej, dołącza się do wniosku o wydanie decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu dla składowiska odpadów.
2. Zakres badań hydrologicznych powinien uwzględniać:
1) inwentaryzację wszystkich cieków powierzchniowych i wód penetrujących
obszar planowanego składowiska odpadów i jego otoczenia i naniesienie
ich na mapę w skali 1:5.000; prace te należy wykonać w najmniej korzystnych
warunkach hydrologicznych, tj. w okresie wysokich stanów wód;
2) wykonanie bilansu hydrologicznego ilości wód wchodzących i wychodzących
ze składowiska odpadów w trakcie jego eksploatacji, obejmującego następujące
elementy:
a) średnią roczną wieloletnią wielkość opadów na podstawie danych z najbliżej
położonej stacji opadowej,
b) roczną wielkość najwyższego opadu z okresu ostatnich 30 lat, na podstawie
danych z najbliżej położonej stacji opadowej,
c) przypuszczalną ilość wody zawartej w przewidzianych do składowania
odpadach,
d) przypuszczalną ilość wody, jaka może być wchłonięta przez deponowane
odpady,
e) parowanie terenowe.
3. Zakres badań geologicznych powinien uwzględniać:
1) rozpoznanie budowy geologicznej terenu planowanego składowiska odpadów
i jego otoczenia na podstawie co najmniej 5 otworów badawczych o głębokości
wystarczającej do zbadania warstwy wodonośnej i warstwy izolującej, z
tym że minimalna ilość rdzeniowanych otworów badawczych powinna wynosić
1 otwór na 1 ha badanego terenu;
2) pobranie próbek oraz wykonanie analizy uziarnienia oraz laboratoryjnego
oznaczenia współczynnika filtracji k z każdej warstwy stanowiącej wydzielenie
litologiczne;
3) przeprowadzenie obserwacji hydrogeologicznych oraz wykonanie polowych
pomiarów współczynnika filtracji k w każdym otworze badawczym;
4) zbadanie przestrzennej budowy górotworu w obszarze planowanego składowiska
odpadów i jego otoczenia za pomocą metod geofizycznych, w szczególności
metodą elektrooporową lub metodą sejsmiczną;
5) ustalenie pojemności sorpcyjnej gruntu.
4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do składowisk odpadów obojętnych.
§ 5. 1. Składowisko odpadów lokalizuje się tak, aby miało naturalną barierę
geologiczną, uszczelniającą podłoże i ściany boczne.
2. Minimalna miąższość i wartość współczynnika filtracji k naturalnej
bariery geologicznej wynosi:
1) dla składowiska odpadów niebezpiecznych - miąższość nie mniejsza niż
5 m, współczynnik filtracji k Ł 1,0 x 10-9 m/s;
2) dla składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne - miąższość
nie mniejsza niż 1 m, współczynnik filtracji k Ł 1,0 x 10-9 m/s.
3. Bariera geologiczna powinna mieć rozciągłość poziomą przekraczającą
obszar projektowanego składowiska odpadów.
4. Przewidywany najwyższy piezometryczny poziom wód podziemnych powinien
być co najmniej 1 m poniżej poziomu projektowanego wykopu dna składowiska.
5. W miejscach, gdzie naturalna bariera geologiczna nie spełnia warunków
określonych w ust. 2-4, stosuje się sztucznie wykonaną barierę geologiczną
o minimalnej miąższości 0,5 m, zapewniającą przepuszczalność nie większą
niż określona w ust. 2, którą wykonuje się w taki sposób, by procesy osiadania
na składowisku odpadów nie mogły spowodować jej zniszczenia.
6. Pomiary współczynnika filtracji k naturalnej lub sztucznej bariery
geologicznej wykonuje się co najmniej dwiema metodami, w tym minimum jedną
polową, zależnie od warunków geologiczno-inżynierskich.
7. Uzupełnieniem naturalnej lub sztucznej bariery geologicznej jest izolacja
syntetyczna, zaprojektowana w sposób uwzględniający skład chemiczny odpadów
i warunki geotechniczne składowania; izolacja syntetyczna nie może stanowić
elementu stabilizacji zboczy składowiska.
§ 6. 1. Składowisko odpadów niebezpiecznych oraz składowisko odpadów innych
niż niebezpieczne i obojętne wyposaża się w system drenażu wód odciekowych,
zaprojektowany w sposób zapewniający jego niezawodne funkcjonowanie, w
trakcie eksploatacji składowiska oraz przez co najmniej 30 lat po jego
zamknięciu.
2. System drenażu odcieków ze składowiska odpadów umożliwiający konserwację
i kontrolę jego stanu wykonuje się powyżej izolacji syntetycznej, o której
mowa w § 5 ust. 7. System ten składa się z warstwy drenażowej wykonanej
z materiału żwirowo-piaszczystego lub innych materiałów o podobnych właściwościach
o wartości współczynnika filtracji k większej niż 1 x 10-4 m/s i miąższości
rzeczywistej nie mniejszej niż 0,5 m; w warstwie drenażowej umieszcza
się system drenażu głównego odprowadzającego odcieki do głównego kolektora.
3. Zbocza składowiska odpadów wyposaża się w system drenażu umożliwiający
spływ odcieków do głównego systemu drenażu.
§ 7. 1. W przypadku wydzielenia na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne
i obojętne części przeznaczonej do składowania odpadów niebezpiecznych,
część tę wyposaża się w odrębny system drenażu.
2. Część przeznaczoną do składowania odpadów niebezpiecznych na składowisku
odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne wykonuje się w sposób uniemożliwiający
kontakt odpadów niebezpiecznych z innymi odpadami.
§ 8. 1. Wokół składowiska odpadów niebezpiecznych i odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne umieszcza się zewnętrzny system rowów drenażowych
uniemożliwiający dopływ wód powierzchniowych i podziemnych do składowiska
odpadów.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli z przeprowadzonych badań, o
których mowa w § 4, wynika, że zewnętrzny system rowów drenażowych nie
jest konieczny.
§ 9. 1. Składowisko odpadów, na którym przewiduje się składowanie odpadów
ulegających biodegradacji, wyposaża się w instalację do odprowadzania
gazu składowiskowego.
2. Gaz składowiskowy oczyszcza się i wykorzystuje do celów energetycznych,
a jeżeli jest to niemożliwe - spala w pochodni.
§ 10. Składowisko odpadów wykonuje się w sposób uniemożliwiający dostęp
osób nieuprawnionych oraz nielegalne składowanie odpadów.
§ 11. 1. Składowisko odpadów otacza się pasem zieleni złożonym z drzew
i krzewów, w celu ograniczenia do minimum niedogodności i zagrożeń powstających
na składowisku odpadów w wyniku emisji odorów i pyłów, roznoszenia odpadów
przez wiatr, hałasu i ruchu drogowego, oddziaływania zwierząt, tworzenia
się aerozoli oraz pożarów.
2. Minimalna szerokość pasa zieleni wynosi 10 m.
3. Dla składowisk odpadów, na których składowane są wyłącznie odpady inne
niż komunalne, konieczność wykonania pasa zieleni, jego szerokość i usytuowanie
uzależnia się od uciążliwości i lokalizacji składowiska.
§ 12. Składowisko odpadów, na którym przewiduje się składowanie odpadów
ulegających biodegradacji, wyposaża się w urządzenia do mycia i dezynfekcji
kół pojazdów opuszczających obiekt.
§ 13. Składowisko odpadów wyposaża się w system umożliwiający pomiar masy
odpadów przyjmowanych na składowisko, w szczególności składowisko odpadów,
na które odpady dostarczane są transportem kołowym, wyposaża się w wagę
samochodową.
§ 14. Eksploatacja składowiska odpadów powinna zapewniać:
1) ograniczenie powierzchni składowanych odpadów eksponowanych na oddziaływanie
warunków atmosferycznych, o ile jest to konieczne dla ograniczania zanieczyszczenia
powietrza, w tym rozwiewania odpadów;
2) przeciwdziałanie rozwiewaniu odpadów;
3) gromadzenie odcieków i poddawanie ich oczyszczaniu w stopniu umożliwiającym
ich przyjęcie na oczyszczalnię ścieków lub odprowadzenie do wód lub do
ziemi;
4) stateczność geotechniczną składowanych odpadów.
§ 15. 1. Odcieki ze składowisk odpadów niebezpiecznych oraz ze składowisk
odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne gromadzi się w specjalnych
zbiornikach lub bezpośrednio odprowadza do kanalizacji.
2. Pojemność zbiorników do gromadzenia odcieków oblicza się na podstawie
bilansu hydrologicznego, o którym mowa w § 4 ust. 2 pkt 2.
3. Na składowiskach, na których składowane są odpady ulegające biodegradacji,
dopuszcza się wykorzystywanie odcieków do celów technologicznych.
§ 16. 1. Na składowisku odpadów wydziela się kwatery o objętości określonej
w projekcie budowlanym składowiska odpadów.
2. Powierzchnia kwater przeznaczonych do składowania odpadów niebezpiecznych
nie powinna przekraczać 2.500 m2.
3. W przypadku składowania odpadów ulegających biodegradacji eksploatację
następnej kwatery można rozpocząć po uzyskaniu zgody na zamknięcie wydzielonej
części składowiska odpadów.
4. Odpady inne niż niebezpieczne i obojętne powstałe z procesów unieszkodliwiania
odpadów, wymienione w katalogu odpadów stanowiącym załącznik do rozporządzenia
Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz. U. Nr 112, poz. 1206), zwanym dalej "katalogiem odpadów",
w podgrupach 19 01, 19 02, 19 03, 19 04 i 19 10 składuje się w wydzielonej
kwaterze.
§ 17. 1. W procesie zamknięcia składowiska odpadów lub jego części wykonuje
się prace rekultywacyjne w sposób zabezpieczający składowisko odpadów
przed jego szkodliwym oddziaływaniem na wody powierzchniowe i podziemne
oraz powietrze, integrujący obszar składowiska odpadów z otaczającym środowiskiem
oraz umożliwiający obserwację wpływu składowiska odpadów na środowisko.
2. Po zakończeniu eksploatacji składowiska odpadów niebezpiecznych lub
jego części zabezpiecza się je przed infiltracją wód opadowych poprzez
uszczelnienie jego powierzchni.
3. Uszczelnienie, o którym mowa w ust. 2, wykonuje się z następujących
warstw, poczynając od najniższej:
1) warstwa ekranująca złożona z warstwy mineralnej o wartości współczynnika
filtracji k nie większej niż 1 x 10-9 m/s oraz izolacji syntetycznej;
miąższość warstwy ekranującej wynosi co najmniej 0,5 m;
2) warstwa drenażowa, żwirowo-piaszczysta o wartości współczynnika filtracji
k większej niż 1 x 10-4 m/s, z systemem drenów, o miąższości nie mniejszej
niż 0,5 m;
3) wierzchnia warstwa ziemna o miąższości nie mniejszej niż 1,0 m, z żyzną
warstwą gleby pozwalającą na wegetację roślin rekultywacyjnych.
4. Po zakończeniu eksploatacji składowiska odpadów innych niż niebezpieczne
i obojętne lub składowiska odpadów obojętnych lub ich części, skarpy oraz
powierzchnię korony składowiska porządkuje się i zabezpiecza przed erozją
wodną i wietrzną przez wykonanie odpowiedniej okrywy rekultywacyjnej,
której konstrukcja uzależniona jest od właściwości odpadów.
5. Minimalna miąższość okrywy rekultywacyjnej dla składowiska odpadów
innych niż niebezpieczne i obojętne powinna umożliwić powstanie i utrzymanie
trwałej pokrywy roślinnej.
§ 18. 1. Na koronie składowisk odpadów niebezpiecznych oraz składowisk
odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie mogą być wykonywane przez
okres 50 lat od dnia zamknięcia składowiska budynki, wykopy, instalacje
naziemne i podziemne, z wyłączeniem instalacji związanych z funkcjonowaniem
składowiska.
2. Okres 50 lat od dnia zamknięcia składowiska odpadów może być skrócony,
jeżeli z ekspertyzy geotechnicznej oraz z ekspertyzy sanitarnej, dołączonej
do wniosku o zmianę decyzji o zgodzie na zamknięcie składowiska, wynika,
że prowadzenie na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne
prac, o których mowa w ust. 1, nie spowoduje zagrożenia dla życia, zdrowia
ludzi lub dla środowiska.
3. Ekspertyza sanitarna, o której mowa w ust. 2, powinna być pozytywnie
zaopiniowana przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
§ 19. 1. Wymagania, o których mowa w § 4, 5, 6, § 7 ust. 1, § 8, § 15,
§ 17 ust. 2, nie dotyczą składowania następujących rodzajów odpadów niebezpiecznych
pochodzących z budowy, remontu i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury
drogowej, wymienionych w katalogu odpadów, oznaczonych kodami: 17 06 01*
Materiały izolacyjne zawierające azbest i 17 06 05* Materiały konstrukcyjne
zawierające azbest.
2. Składowiska odpadów lub wydzielone kwatery na terenie innych składowisk
odpadów przeznaczone do wyłącznego składowania odpadów, o których mowa
w ust. 1, w postaci nieprzekształconej, buduje się w specjalnie wykonanych
zagłębieniach terenu ze ścianami bocznymi zabezpieczonymi przed osypywaniem
się.
3. Każdorazowo po złożeniu odpadów, o których mowa w ust. 1, ich powierzchnię
zabezpiecza się przed emisją pyłów przez przykrycie izolacją syntetyczną
lub warstwą gruntu.
4. Składowanie odpadów, o których mowa w ust. 1, należy zakończyć na poziomie
2 m poniżej poziomu terenu otoczenia; następnie składowisko odpadów wypełnia
się gruntem do poziomu terenu.
§ 20. Wymagań określonych w § 3 nie stosuje się do składowisk odpadów,
dla których warunki zabudowy i zagospodarowania terenu ustalono przed
dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
§ 21. Wymagań określonych w § 5 nie stosuje się do składowiska odpadów,
dla którego pozwolenie na budowę wydano przed dniem wejścia w życie niniejszego
rozporządzenia, o ile zarządzający składowiskiem odpadów, prowadząc jego
monitoring przez okres nie krótszy niż dwa lata, wykaże brak negatywnego
oddziaływania składowiska na wody powierzchniowe i podziemne.
§ 22. Wymagań w zakresie minimalnej miąższości oraz wodoprzepuszczalności
warstwy drenażowej, określonych w § 6 ust. 2, nie stosuje się do składowisk
odpadów, dla których pozwolenie na budowę wydano przed dniem wejścia w
życie niniejszego rozporządzenia.
§ 23. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
|